Mitral kapak kalbimizin sol tarafında yer alan sol kulakçık ile sol karıncık arasında yer alan kapağımızdır. Kalbimizdeki dört kapaktan biridir. Kalp kapaklarının görevi kalbimizdeki kan akışını düzenlemektir. Bu bağlamda mitral kapak kanın sol kulakçıktan sol karıncığa akışını düzenler.
Kalp kapaklarını bir kapı gibi düşündüğümüzde, kapının bir çerçevesi, menteşeleri ve kendisi bulunur. Kalp kapağı aparatındada, bu kapağı kalbe bağlayan bir çerçeve ki biz buna “ anulus “adını veriyoruz, kapağı oluşturan yaprakçıklar (leaflet) ve bu yaprakçıkların kalp ile bağlantısını sağlayan iplikçikler ( chordae ) ve kas (papiller adale) bulunur. Bu yapıların fonksiyonlarını etkileyen hastalılar ise mitral kapakta darlık yada yetmezlik adını verdiğimiz fonksiyon bozukluklarına yol açar.
Mitral kapak hastalıklarında tedavi, mitral kapağın değiştirilmesi (replasman) veya mitral kapağın tamiri şeklindedir. Kalp kapak değişimi ameliyatlarında iki çeşit protez kapak kullanılır. Bunlar mekanik kapak veya biyolojik kapak adını alırlar. Mekanik kapak protezlerinin en önemli avantajı kapağın uzun ömürlü olmasıdır. Biyolojik kalp kapağının en önemli avantajı ise uzun dönemde kan sulandırıcı tedaviye gerek duyulmamasıdır. Öte yandan biyolojik kalp kapaklarının en önemli dezavantajı, bu kapakların dayanıklılığıdır. Biyolojik kalp kapakları genel olarak 10-15 yıl içerisinde deforme olmaya başlarlar. Mekanik kalp kapaklarının en önemli dezavantajı ise hayat boyu kan sulandırıcı tedavi kullanma gerekliliğidir.
Mitral kapak tamiri ise kapağı değiştirmeden, kapağın fonksiyonlarını bozan faktörleri ortadan kaldırmayı hedefler. Bu açıdan tamir yönteminin en önemli avantajı uzun dönemde kan sulandırıcı tedaviye gerek duyulmaması ve kişinin kendi dokusu yabancı bir protezle değiştirilmediğinden enfeksiyon riskinin çok daha düşük olmasıdır.
Peki her mitral kapak hastalığı tamir yöntemine uygunmudur yada hangi mitral kapak hastalıkları tamir edilebilir ? Öncelikle mitral kapak darlığına neden olan kapak kireçlenmesi durumlarında tamir yöntemi tercih edilen bir teknik değildir. Çok nadiren kireçli kapaklarda tamir yöntemi uygulanabilsede sonuçları çok iyi değildir. Öte yandan mitral kapak hastalıkları içerisinde en sık gördüğümüz patoloji olan mitral kapak yetmezliğinde ise kapak tamiri başarı ile uygulanan bir tekniktir. Mitral kapak yetmezliğine neden olan faktör ne ise, ameliyat öncesi detaylı bir ekokardiyografik inceleme ile bu saptanır ve ameliyat o yönde planlanır. Genel olarak tüm mitral kapak tamiri ameliyatlarında anulus adını verdiğimiz bölgeye bir halka dikilerek bu bölgedeki genişleme ortadan kaldırılır. Sonrasına yaprakçıklara yönelik olarak işlemler yapılır. Eğer yaprakçıklar fazla bombeleşme yapıyorsa bunlar ortadan kaldırılır. Yaprakçıkları kalbe tutturan iplikçiklerde gevşeme var ise bu iplikçiklere ilave yenileri ilave edilir (neokorda).
Mitral kapak tamiri ameliyatları uygun vakalarda kalbin sağ tarafından yapılan ufak kesilerden yada robot yardımı ile çok daha ufak kesilerden yapılabilmektedir. Mitral kapak tamiri ameliyatlarında en önemli faktör, tamir sonrası geride kaçak kalmamasıdır. Uygulanan tamir yöntemleri sonrasında ameliyat bitmeden, ameliyathanede yapılan detaylı ekokardiyografik inceleme ile geride kaçak kalıp kalmadığı tespit edilir. Eğer kaçak minimal düzeyin üstünde ise tamir işlemi gözden geçirilir yada kalp kapağı değiştirilir. Bu nedenle kalp kapak tamiri yapılan merkezlerde bu imkanların olması, olmazsa olmazdır.
Mitral kapak tamiri ameliyatları mitral kapak hastalıklarında tüm dünyada en sık uygulanan yöntemdir. Ülkemizdede son yıllarda bu konuda tecrübe artmış belli merkezlerde sonuçları itibarı ile başarı ile uygulanan bir yöntem olarak yerini almıştır. Ancak hangi kapağa tamir uygulanabileceği noktası başarılı bir tamir açısından en önemli faktördür.
