ABDOMİNAL AORT ANEVRİZMASI NEDİR ?
Abdominal Aort Anevrizması hayatı tehdit eden çok ciddi bir hastalıktır. Aort damarı kalbimizden çıkan ve vücudumuza kan götüren ana damardır. Aort kalbimizden çıktıktan sonra önce göğüs boşluğunda, sonrasında ise karın boşluğunda seyreden vücudumuzdaki ana damardır. Karın boşluğu içerisindeaort damarının genişlemesi “Abdominal Aort Anevrizması” adını alır.
Normal şartlarda bu bölgede Aort damar çapımız 2-2.5 cm civarındadır. Bu çapın 4 cm ve üzerinde olması durumunda “anevrizma” dan bahsedebiliriz.
ABDOMİNAL AORT ANEVRİZMASI KİMLERDE DAHA SIK GÖRÜLÜR VE BELİRTİLERİ NELERDİR?
Hastalık sinsi seyreden ve çoğunlukla belirti vermeyen özelliktedir. Sigara içen, 60 yaş üstü, hipertansiyonu olan erkeklerde daha sık görülmektedir. Görülme sıklığı 50 yaş üstünde 25/100000 dir.
Ülkemizdeki nüfus yapısı dikkate alındığında yılda yaklaşık 3000-4000 civarında yeni hasta görülme şansı mevcuttur. Tanı sıklıkla başka bir sebeple yapılan tetkikler sırasında şans eseri konulmaktadır. Zira ülkemizde bu hastalığa yönelik bir tarama programı bulunmamaktadır.
ABDOMİNAL AORT ANEVRİZMASI’NA NASIL TANI KOYARIZ ?
Tanı koymak aslında çok basittir. Belirli bir çapa ulaşmış anevrizmalarda eğer kişi zayıf ise dışardan aort damarının atışlarını hissedebiliriz. Tabiki bu çok izafi bir yöntemdir. Esas tanı ise karın bölgesine yönelik yapılan ultrasonografi ve tomografi ile konulmaktadır.
ABDOMİNAL AORT ANEVRİZMASI NE GİBİ SONUÇLAR DOĞURABİLMEKTEDİR ?
Hastalığın en önemli sonucu, damarın belli bir çapa ulaştığında patlamasıdır. “Rüptür” adını verdiğimiz bu olayda ölüm şansı yüksektir. O nedenle hastalığın bu noktaya gelmeden tedavi edilmesi gerekmektedir. Genellikle bu oran, damar çapı 5 cm ve üzerine çıktığında artmaktadır.
Dolayısıyla bu anevrizmaların takibi ve müdahale sınırına geldiğinde ise tedavisi anevrizmanın beklenmedik bir şekilde yırtılmasının önüne geçmek açısından büyük önem taşımaktadır.
ABDOMİNAL AORT ANEVRİZMASI’NIN ÖNLENMESİ MÜMKÜN MÜ ?
Abdominal aort anevrizması, daha çok sigara içen, yüksek tansiyonu olan ve ailesinde anevrizma hastalığı olan kişilerde görülmektedir. Kısaca kalp ve damar hastalıkları açısından genel risk faktörleri olarak tanımladığımız bu faktörlerden sigara ve yüksek tansiyon kontrol altına alınabilecek faktörlerdir. İnsanın genetik yapısı ise değiştirilemez. Öte yandan hastalığın ilaçla tedavisi mümkün değildir.
ABDOMİNAL AORT ANEVRİZMASI TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Son yıllarda hastalığın tedavisinde büyük aşamalar kaydedilmiştir. Eskiden oldukça büyük kesilerle karın açılarak hastalıklı bölge çıkarılıp oraya suni bir damar dikilerek yapılırdı. Günümüzde ise artık bu yöntem yerini uygun hastalarda kasık bölgesinden yapılan ufak kesilerle damar içerisine yerleştirilen bir stente bırakmıştır. Kısaca “Endovasküler Tamir” adını verdiğimiz bu yöntem hasta açısından büyük rahatlık sağlamıştır.
Eskiden açık cerrahi ile yapılan ameliyatlarda hastalar 1-2 gün süre ile yoğun bakım ünitesinde ve sonrasında değişen şartlara bağlı olarak 5-7 gün süre ile hastanede kalırlardı. Açık cerrahide, kanama dolayısıyla kan kullanımı, enfeksiyon oranları oldukça yüksekti. Ayrıca hastaların normal hayatlarına dönmeleri her şey yolunda giderse 1, 1.5 aylık bir süreci içermekte idi. Endovasküler tamir yönteminde ise hastalar 1-2 gün içerisinde hastaneden taburcu olabilmekte ve sonrasında yaklaşık 1 hafta içerisinde normal yaşamlarına dönebilmektedir. Ayrıca kan kullanımı ve enfeksiyon oranları açık cerrahi yöntemle karşılaştırıldığında yok denecek kadar azdır. Ancak bu yöntem her abdominal aort anevrizması hastası için uygun olmayabilir. Bu durumda eski yöntemle tedavi yapılmalıdır.
